АВИАЦИЯНЫҢ ЦИФРЛЫҚ ТРАНСФОРМАЦИЯСЫ ЖАҒДАЙЫНДА ПИЛОТСЫЗ КОММУНИКАЦИЯЛАРДЫҢ ҚАУІПСІЗДІГІН АРТТЫРУ

Аңдатпа

Аңдатпа.  Зерттеудің мақсаты – әуеайлақ маңындағы ауаның ластануын және атмосфераның ластануын мониторингтеу жүйесіндегі тәуекелдерді бағалаудың технологиялық және ресми тәсілдерін әзірлеу болып табылады. Ұсынылған мақала аясындағы мақсатқа жету үшін келесі міндеттер шешіледі: Алматы қаласының әуежайы аймағындағы басқарылатын әуе кеңістігінің геометриялық моделін негіздеу. Геометриялық модель берілген радиусы мен биіктігі бар атмосфералық цилиндр түрінде ұсынылған. Әуежайдағы қоршаған ортаны басқару орталығымен тұрақты радиобайланысы бар ұшқышсыз ұшатын аппараттарды пайдалану негізінде Алматы қаласындағы аэродром атмосферасының сапасын бақылау жүйесінің функционалдық-технологиялық моделі әзірленді. «Цифрлық егіз» форматында аэродром маңындағы атмосфераның ластануының виртуалды-кеңістіктік ақпараттық 3D моделі салынды. Алматы әуежайының бақыланатын аймағындағы ауа сапасын бағалаудың интегралды критерийінің анық емес моделі әзірленді. Алматы әуежайының ауа ортасындағы химиялық қоспалардың концентрациясының детерминирленген және детерминирленбеген стандарттары бойынша аэродром маңындағы ортаның ластануын бақылаудың сенімділігі мен тәуекелдерін сандық бағалау үшін ықтималдық үлгілері әзірленді. Әуеайлақ маңындағы қоршаған ортаның ластануын бақылаудың сенімділігі мен тәуекелдерін сандық бағалау үшін компьютерлік эксперимент жүргізілді.