КРИПТОГРАФИЯДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН АҚЫРЛЫ АВТОМАТТАРДЫ ЗЕРТТЕУ
Жарияланды:
2023-12-22Журналдың саны:
Нөмір 1 № 4 (2023): CITechБөлім:
СтатьиМақала тілі:
Ағылшын тіліКілт сөздер:
криптография;, шығысы бар ақырлы автомат;, шығыссыз ақырлы автомат;, ақырлы автоматтың қайтымдылығы;, ақырлы автоматтардың құрамы.Аңдатпа
Мақалада соңғы автоматтарға негізделген криптографиялық жүйелерге шолу берілген. Шетелдік басылымдардағы отандық ғалымдардың ақырлы автоматтық криптография бойынша теориялық материалдары зерттелді. Ақырлы автоматтар модельдерінің әртүрлі типтерінің жұмысын жақсырақ түсіну үшін негізгі ұғымдарға анықтамалар берілді: ақырлы автомат – танушы, ақырлы автомат – түрлендіргіш, кідіріспен қайтымдылық, кері автомат, ақырлы автоматтардың ауыстырылуы және құрамы. Әрі қарай мақалада шығусыз автоматтарға негізделген криптографиялық алгоритмдер сипатталды, олардың артықшылықтары мен кемшіліктері атап өтілді. Соңында шығуы бар автоматқа негізделген соңғы автоматтар модельдері туралы ақпарат беріледі. Классикалық криптографияның қолданыстағы алгоритмдерінен соңғы автомат моделінің артықшылықтары ашылды. Зерттеу криптографиялық алгоритмдердің негізі ретінде ақырлы автоматтарды пайдалану перспективалары туралы қорытынды жасауға мүмкіндік береді.
